Μαύρο κουτί στα αυτοκίνητα - Υποχρεωτικό από τον Ιούλιο του 2024

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρεί να αναβαθμίσει περαιτέρω την οδική ασφάλεια στους δρόμους της, προσθέτοντας στο βασικό εξοππλισμό όλων των καινούργιων αυτοκινήτων νέα στοιχεία εξοπλισμού που παραπέμπουν σε... Big Brother. Πρόκειται για το «μαύρο κουτί»,μια συσκευή καταγραφής δεδομένων που συναντάται στα αεροπλάνα, και το Intelligent Speed Adaptation (ISA), ο ρόλος του οποίου είναι να βοηθάει τον οδηγό να κινείται εντός του εκάστοτε ορίου ταχύτητας.

Τα παραπάνω προκύπτουν από έναν Ευρωπαϊκό Κανονισμό - General Safety Regulation (EU) 2019/2144 – που πρέπει να τηρούν απαρεγκλίτως όλοι οι κατασκευαστές οχημάτων. Χωρίς το «μαύρο κουτί», το οποίο επισήμως ονομάζεται Electronic Data Recorder (EDR) και το σύστημα ISA, κανένα όχημα δεν μπορεί να λάβει έγκριση τύπου και να πωλείται στις αγορές της Ευρώπης.

Πώς λειτουργεί το μαύρο κουτί EDR;

Πρόκειται ουσιαστικά για μια συσκευή καταγραφής που στόχο έχει να δίνει απαντήσεις στις συνθήκες που επικράτησαν λίγο πριν από το ατύχημα, καθώς και κάποια δεδομένα των συνθηκών οδήγησης του αυτοκινήτου, ώστε να δοθεί μια πιο σαφής εικόνα για την υπαιτιότητα των εμπλεκομένων οδηγών σε ένα ατύχημα.

Το Electronic Data Recorder είναι ίδιο με αυτό των αεροπλάνων, αλλά λειτουργεί κάπως διαφορετικά προκειμένου να διαφυλάξει τα προσωπικά δεδομένων των οδηγών. Καταγράφει μόνο την δυναμική κατάσταση του οχήματος πριν από τη σύγκρουση και σε καμία περίπτωση δεν καταγράφει ήχο ή βίντεο. Η καταγραφή θα έχει να κάνει για κάποια ελάχιστα δευτερόλεπτα, ενώ μετά τη σύγκρουση θα ενεργοποιείται ένα αυτόματο σύστημα ειδοποίησης σύγκρουσης (ACN).

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, οι πληροφορίες είναι εμπιστευτικές και εξασφαλίζεται η ανωνυμία τους. Μάλιστα δεν περιέχουν κανένα στοιχείο αναγνώρισης του αυτοκινήτου, του ιδιοκτήτη ή του οδηγού του. Μπορούν όμως να χρησιμοποιηθούν από τις δικαστικές αρχές σε περίπτωση ατυχήματος, προκειμένου να βγουν σωστές αποφάσεις για την υπαιτιότητα ενός οδηγού.

Τι καταγράφει το μαύρο κουτί

Το «μαύρο κουτί» καταγράφει από την ταχύτητα του αυτοκινήτου και το φρενάρισμα έως και την ακριβή θέση του οχήματος. Για τα τελευταία 30 δευτερόλεπτα πριν από μια πρόσκρουση, η συσκευή έχει καταγράψει όλα τα δεδομένα στη μνήμη της, συμπεριλαμβανομένων της χρήσης ζώνης ασφαλείας από τον οδηγό, τις στροφές του κινητήρα, τη δύναμη που ασκήθηκε κατά τη σύγκρουση, τις καιρικές συνθήκες και τις συντεταγμένες GPS.

H συσκευή είναι τοποθετημένη σε ειδικό σημείο κάθε οχήματος (επιβατικά αυτοκίνητα, λεωφορεία, φορτηγά) και απόλυτα προστατευμένη ώστε να μην επηρεάζεται από οτιδήποτε, ακόμη και από βίαιη πρόσκρουση.

Δείτε επίσης: Πώς καλώ βοήθεια στο αυτοκίνητο με το eCall

Αξίζει να σημειώσουμε ότι, σε κάποιες χώρες του εξωτερικού το «μαύρο κουτί» χρησιμοποιείται εδώ και κάποια χρόνια από χιλιάδες ιδιοκτήτες οχημάτων, προφανώς εν γνώσει τους, προκειμένου να συλλεχθούν δεδομένα. Από έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, αποδεικνύεται πως οι οδηγοί που είχαν τοποθετήσει το «μαύρο κουτί» στο αυτοκίνητό τους ήταν πιο προσεκτικοί και συμμετείχαν σε λιγότερα τροχαία ατυχήματα από τους οδηγούς που δεν διέθεταν καταγραφέα δεδομένων. Μάλιστα οι θάνατοι των νέων οδηγών που είχαν στο όχημά τους «μαύρο κουτί» μειώθηκαν σε ποσοστό περίπου 30%.

Τι είναι το ISA;
Το σύστημα υποβοήθησης προσαρμογής στο όριο ταχύτητας έχει σκοπό να αποθαρρύνει τον οδηγό από το να κινείται ταχύτερα από το όριο που ισχύει στο κάθε σημείο. Για να ξέρει το σύστημα ποιο είναι το όριο χρησιμοποιεί τις κάμερες ώστε να διαβάζει τις σχετικές πινακίδες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις αυτή η πληροφορία βρίσκεται περασμένη και στους χάρτες του συτήματος πλοήγησης.

Πώς θα σε κόβει από το να τρέξεις;

Όταν το ISA διαπιστώσει ότι έχει ξεπεραστεί το όριο ταχύτητας επεμβαίνει ώστε να επαναφέρει τον οδηγό στην τάξη. Το νομικό πλαίσιο προβλέπει τρεις διαφορετικούς τρόπους λειτουργίας, με την εκάστοτε αυτοκινητοβιομηχανία να είνα ελεύθερη να διαλέξει εκείνον που προτιμά και πιστεύει ότι ταιριάζει καλύτερα στους αγοραστές των μοντέλων της. Ο πρώτος είναι η χρήση οπτικής και ακουστικής ειδοποίησης, κάτι παρόμοιο με την περίπτωση της ζώνης ασφαλείας, δηλαδή.

Διαβάστε εδώ: Ατύχημα με ηλεκτρικό - Τι πρέπει να ξέρω και πώς αντιδρώ;

Ο δεύτερος είναι με την εφαρμογή αντίστροφης πίεσης στο πεντάλ της επιτάχυνσης. Δηλαδή ο οδηγός νιώθει μία δύναμη να σπρώχνει το πεντάλ προς τα επάνω, μέχρι να συμμορφωθεί με το όριο ταχύτητας. Φυσικά όποιος κάθεται στην θέση του οδηγού μπορεί να αυξήσει την πίεση στο πεντάλ και να συνεχίσει να κινείται όσο γρήγορα επιθυμεί. Ο τρίτος είναι περισσότερο παρεμβατικός και επεμβαίνει στον κινητήρα μειώνοντας την παροχή καυσίμου, με τον οδηγό να μπορεί και πάλι να το παρακάμψει πατώντας το πεντάλ του γκαζιού μέχρι το τέρμα της διαδρομής.

Τα δύο συστήματα έχουν μπει στα νέα οχήματα;

Με βάση την Ευρωπαϊκή Οδηγία, από τον περασμένο Ιούλιο κιόλας, όσα καινούρια επιβατικά αυτοκίνητα και ημιφορτηγά λαμβάνουν έγκριση τύπου για να βγουν προς πώληση πρέπει υποχρεωτικά να έχουν και τα δύο συστήματα. Από τις 7 Ιουλίου του 2024, το EDR  αλλά και το ISA θα είναι υποχρεωτικό σε όλα τα νέα οχήματα ανεξαρτήτως τύπου.