Έτσι θα φύγουν τα αυτοκίνητα από το κέντρο – Με διόδια 20 ευρώ την ημέρα

Η κυκλοφοριακή συμφόρηση δεν κοστίζει μόνο σε χρόνο, αλλά και σε χρήμα. Μελέτες δείχνουν ότι δισεκατομμύρια ευρώ χάνονται κάθε χρόνο από τις ώρες που ξοδεύουν οι οδηγοί ακινητοποιημένοι στην κίνηση, επηρεάζοντας την παραγωγικότητα και την οικονομία μιας ολόκληρης πόλης, κάτι που σίγουρα θυμίζει έντονα και την Αθήνα.

Γι’ αυτόν τον λόγο, μια ευρωπαϊκή μητρόπολη εφαρμόζει ήδη μία λύση, όμως τώρα θα την κάνει ακόμα πιο αυστηρή. Η λύση περιλαμβάνει την επιβολή ενός πολύ υψηλού ημερήσιου τέλους εισόδου στο κέντρο, ωθώντας τους πολίτες στα μέσα μαζικής μεταφοράς και τη βιώσιμη κινητικότητα.

Κυκλοφοριακός ζόφος και πολιτικές πίεσης

Σε αρκετές μεγαλουπόλεις, η ιδέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των αυτοκινήτων στο κέντρο αρχίζει να μοιάζει ξεπερασμένη. Η πρόσβαση περιορίζεται, η στάθμευση καθίσταται σχεδόν απαγορευτική και τα τέλη κίνησης αυξάνονται.

Δείτε ακόμα: Πρόταση-ΣΟΚ: Θέλουν διόδια στο κέντρο Αθήνας & Θεσσαλονίκης

Στόχος αυτών των πολιτικών δεν είναι μόνο η αποσυμφόρηση αλλά και η ενίσχυση των μέσων μεταφοράς. Το αυτοκίνητο παρουσιάζεται όλο και περισσότερο ως «εχθρός» της βιώσιμης κινητικότητας και κάπως έτσι, πολλοί πολίτες αρχίζουν να αναρωτιούνται αν βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας μεγάλης αλλαγής.

Η αρχή του τέλους για τα οχήματα στο κέντρο

Σε μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, τα μέτρα σκληραίνουν. Από το 2025, το κόστος για να κυκλοφορήσει κανείς στο κέντρο θα φτάσει πάνω από τα 20 ευρώ την ημέρα. Μια αύξηση 20% σε σχέση με το σημερινό κόστος, η οποία κρύβει κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή αναπροσαρμογή.

Η επιβάρυνση αυτή αφορά περίπου 800.000 μετακινήσεις καθημερινά και έχει ως στόχο να αποθαρρύνει οριστικά τη χρήση του ΙΧ. Το μέτρο δεν αφορά μόνο τις ώρες αιχμής, αλλά εφαρμόζεται σχεδόν όλη τη μέρα, καθιστώντας την καθημερινή πρόσβαση στο κέντρο προνόμιο για λίγους.

Το Λονδίνο δείχνει τον δρόμο

Η πόλη που πρωτοπορεί δεν είναι άλλη από το Λονδίνο. Η αρμόδια αρχή μεταφορών (TfL) ανακοίνωσε την αύξηση της Χρέωσης Συμφόρησης (Congestion Charge) στις 18 λίρες την ημέρα, ποσό που ισοδυναμεί με σχεδόν 21 ευρώ, με την εφαρμογή του μέτρου να ξεκινά από τον Ιανουάριο του 2026.

Σύμφωνα με την TfL, η αύξηση αυτή θα βοηθήσει να συνεχίσει η πόλη να κινείται, θα ενθαρρύνει τη στροφή προς τα ηλεκτρικά οχήματα και θα προωθήσει τα βιώσιμα μέσα μετακίνησης σε ολόκληρη την πρωτεύουσα, μειώνοντας δραστικά την άσκοπη χρήση του αυτοκινήτου.

Σκληρά μέτρα για τα συμβατικά αυτοκίνητα

Για τους οδηγούς παλαιότερων οχημάτων, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα αφού το ημερήσιο κόστος γίνεται εφιαλτικό. Σε συνδυασμό με την υπάρχουσα χρέωση της Ζώνης Εξαιρετικά Χαμηλών Εκπομπών (ULEZ), το συνολικό ποσό θα ξεπερνά τις 30,50 λίρες (πάνω από 35 ευρώ), καθιστώντας την οδήγηση στο κέντρο σχεδόν απαγορευτική για τα παλιά αυτοκίνητα.

Ταυτόχρονα, καταργείται η έκπτωση 90% για τους νέους κατοίκους της ζώνης που οδηγούν αυτοκίνητα βενζίνης ή diesel. Το μήνυμα είναι σαφές. Τα συμβατικά οχήματα ιδιωτικής χρήσης δεν είναι πλέον ευπρόσδεκτα στο κέντρο της πόλης, με τα μέτρα να γίνονται όλο και πιο αυστηρά.

Ηλεκτρικά, οι μεγάλοι κερδισμένοι

Αντιθέτως, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αντιμετωπίζονται με ξεκάθαρη εύνοια. Αν και οι οδηγοί τους θα αρχίσουν για πρώτη φορά να πληρώνουν (μέχρι τώρα η είσοδος στο κέντρο ήταν εντελώς δωρεάν), θα απολαμβάνουν μια μόνιμη έκπτωση 25%, με την ημερήσια χρέωση να διαμορφώνεται στις 13,50 λίρες. Ένα σαφές κίνητρο για τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση.

Παρόμοιες εκπτώσεις θα ισχύουν και για τα ηλεκτρικά φορτηγά (vans) και τα φιλικά προς το περιβάλλον βαρέα οχήματα (HGVs), αναγνωρίζοντας ότι ορισμένες επαγγελματικές μετακινήσεις είναι απαραίτητες και δεν μπορούν εύκολα να αντικατασταθούν από τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή το ποδήλατο.

Η Ευρώπη διώχνει τα αυτοκίνητα από το κέντρο

Το «κυνήγι» των αυτοκινήτων στο Λονδίνο δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό. Είναι μέρος μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής στρατηγικής που στοχεύει στον περιορισμό της κυκλοφορίας στα αστικά κέντρα. Πόλεις σε όλη την ήπειρο σχεδιάζουν αντίστοιχα μέτρα για να αντιμετωπίσουν τη ρύπανση και το κυκλοφοριακό χάος.

Η στρατηγική αυτή ευθυγραμμίζεται πλήρως με τον μακροπρόθεσμο στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ολοκληρωτική μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Τα οικονομικά κίνητρα και αντικίνητρα, όπως αυτά του Λονδίνου, είναι τα εργαλεία που θα επιταχύνουν αυτή τη μετάβαση τα επόμενα χρόνια, αλλάζοντας για πάντα τον τρόπο που μετακινούμαστε.

Το μέλλον της οδήγησης είναι εδώ

Το μήνυμα από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι πλέον ηχηρό και ξεκάθαρο. Η εποχή της ανεξέλεγκτης χρήσης του αυτοκινήτου στα κέντρα των πόλεων τελειώνει οριστικά. Τα οικονομικά εργαλεία, όπως τα διόδια εισόδου, θα γίνουν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση σε ολόκληρη την ήπειρο.

Το μέλλον της αστικής μετακίνησης ανήκει μεσοπρόθεσμα στα ηλεκτρικά οχήματα και τις βιώσιμες εναλλακτικές, ενώ μακροπρόθεσμα θα περιοριστεί η παρουσία ακόμα και αυτών. Η ευνοϊκή μεταχείριση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων δεν είναι προσωρινή, αλλά μια συνειδητή πολιτική επιλογή που θα διαμορφώσει την αυτοκινητιστική πραγματικότητα για όλους τους οδηγούς στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια. Μέχρι να γίνουν ο κανόνας, οπότε οι περιορισμοί θα αρχίσουν να αγγίζουν κι αυτά.