Φελλός, το φυσικό προϊόν που χρησιμοποιεί η Mazda εδώ και έναν αιώνα

Το όνομα της Mazda μας θυμίζει περισσότερο τον περιστροφικό κινητήρα Wankel, το θρυλικό roadster MX-5 και την οδηγική απόλαυση, αφού τα περισσότερα δημιουργήματά της δεν… ξεχνούν τον οδηγό και πάντα τον κρατούν στο επίκεντρο της προσοχής. Η μάρκα έχει πάρα πολλούς υποστηρικτές σε ολόκληρο τον πλανήτη, ελάχιστοι όμως γνωρίζουν ότι το πρώτο όνομα της συγκεκριμένης εταιρείας ήταν Toyo Cork Kogyo με ρίζες στο μακρινό 1920.

Οδηγούμε το Mazda MX-5 100th Anniversary 

Τότε, εκμεταλλευόντουσαν τις φελλοειδείς βελανιδιές (που υπήρχαν σε αφθονία στην περιοχή της Χιροσίμα) και έφτιαχναν διάφορα προϊόντα φελλού. Αν και η Mazda έχει αλλάξει εντελώς αντικείμενο, φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον φελλό μέσω του πρώτου της ηλεκτρικού αυτοκινήτου, του MX-30. Αποδίδουν φόρο τιμής στην πλούσια κληρονομιά τους και στο εσωτερικό του MX-30 συναντάμε επενδύσεις από φελλό υψηλής ποιότητας.

Το ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο της Mazda αποδίδει 143 ίππους με 265 Nm ροπής και επιταχύνει στα 100 km/h σε 9,7 sec. Η μπαταρία του έχει χωρητικότητα 35,5 kWh, που επαρκεί για αυτονομία 265 χιλιομέτρων εντός πόλης.

Οδηγούμε το ηλεκτρικό Mazda MX-30

Το σετ μπαταριών με το λογικό μέγεθος βοηθά στη διατήρηση του βάρους χαμηλά, κάτι που επιδρά θετικά τόσο στην οδική συμπεριφορά, όσο και τη διαχείριση της ενέργειας. Σύμφωνα με τους Ιάπωνες, η μικρότερη σε χωρητικότητα μπαταρία συνεπάγεται και με αρκετά χαμηλότερο αποτύπωμα σε εκπομπές ρύπων κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός MX-30.

Οι ιδιότητες του φελλού

Όσον αφορά τα φυσικά υλικά, ο φελλός είναι σίγουρα μια από τις πιο ευέλικτες και φιλικές προς το περιβάλλον διαθέσιμες επιλογές. Προέρχεται από το φλοιό των βελανιδιών χωρίς να προκαλείται καμία ζημιά στα ίδια τα φυτά. Μόνο αυτό το συγκεκριμένο είδος δέντρου έχει φλοιό που αναγεννιέται, που σημαίνει ότι μόλις απογυμνωθεί από το εξωτερικό του κέλυφος, το δέντρο θα αναπαράγει πλήρως το προστατευτικό περίβλημα χωρίς καμία παρενέργεια. Συνήθως πριν την πρώτη συγκομιδή, μια φελλοειδής βελανιδιά μεγαλώνει για 25 χρόνια εντελώς ανενόχλητη. Από τότε και έπειτα, ένα μεμονωμένο φυτό βελανιδιάς θερίζεται κάθε εννέα χρόνια. Όσο αυξάνεται η ηλικία του δέντρου, η ποιότητα του φλοιού και συνεπώς τα προϊόντα του φελλού που παράγονται αυξάνεται: για παράδειγμα για τη παραγωγή πωμάτων φιαλών υψηλής ποιότητας, χρησιμοποιούνται μόνο φλοιοί δέντρων που είναι τουλάχιστον 40 ετών.

Εν τω μεταξύ, τα δάση φυλλοειδών βελανιδιών εκτείνονται σε 2,2 εκατομμύρια εκτάρια της περιοχής της Μεσογείου μεταξύ της Πορτογαλίας και της Τυνησίας, ενώ αποτελούν φυσικό βιότοπο για περισσότερα από 200 διαφορετικά είδη και θεωρούνται ένα από τα 36 hotspot βιοποικιλότητας στον κόσμο. Και δεν είναι μόνο αυτό: Τα δάση χρησιμεύουν επίσης ως τεράστιες καταβόθρες άνθρακα, ενδεικτικά ένα εκτάριο από φελλό συγκρατεί 14,7 τόνους επιβλαβούς αερίου ετησίως. Το αποτέλεσμα; Ο φελλός είναι ένα από τα ελάχιστα υλικά που διαθέτουν αρνητικό αποτύπωμα άνθρακα: Σημαντικά περισσότερο CO2 δεσμεύεται παρά εκπέμπεται κατά τη διάρκεια παραγωγής του φελλού.

Επομένως ο φελλός είναι απόλυτα σύμφωνος  με το όραμα βιωσιμότητας που εκφράζεται στο Mazda MX-30 – αλλά αυτό δεν είναι το μόνο που μπορεί να κάνει αυτό το θαυμαστό υλικό. Ο φελλός είναι επίσης αδιαπέραστος από υγρά και αέρια και παρουσιάζει υψηλή αντοχή στην τριβή. Αυτό οφείλεται στην ειδική κυψελοειδή δομή του φελλού, όπως καθώς και μια ουσία που ονομάζεται σουβερίνη, η οποία αποτελεί περίπου το 45 τοις εκατό του υλικού. Είναι εκ φύσεως υδροφοβικό, και δρα ως σφραγιστικό κατά της διείσδυσης νερού και άλλων υγρών. Χαρακτηριστικά τα οποία είναι απαραίτητα για τις εφαρμογές του εσωτερικού του αυτοκινήτου, όπου τα υλικά χρησιμοποιούνται συχνά για πολλά χρόνια. Η σουβερίνη επίσης έχει εξαιρετική μόνωση στη θερμότητα και στην ακουστική και κάνει το φελλό υποαλλεργικό – άλλο ένα εξαιρετικό πλεονέκτημα της χρήσης του στην καμπίνα του οχήματος. Επιπλέον, ο φελλός είναι εξαιρετικά ελαφρύς, καθώς 60% από τη συνολική του μάζα αποτελείται από αέριο – με βάρος μόνο 0,16 γραμμάρια ανά cm², αυτό το φυσικό υλικό υπερέχει σε πολλά σημεία από τα καθιερωμένα πλαστικά και καουτσούκ. Η φυσική υφή και η ευκαμψία, το κάνουν ζεστό και ευχάριστο στην αφή, προσφέροντας τέλεια σχεδιαστική εμφάνιση και απτική εμπειρία για τους επιβαίνοντες του MX-30.

Περνώντας τη βιωσιμότητα στο επόμενο επίπεδο

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά καθιστούν το φελλό ένα εξαιρετικό υλικό βάσης για τις εφαρμογές των αυτοκινήτων. Προτού όμως χρησιμοποιηθεί αυτό το υλικό στο Mazda MX-30, έπρεπε να πραγματοποιηθούν μερικά επιπλέον βήματα. Όπως τα περισσότερα φυσικά υλικά , έτσι και ο φελλός είναι διαθέσιμος σε πολλές διαφορετικές ποιότητες και βαθμούς – και οι τεχνικές απαιτήσεις που τέθηκαν από τους μηχανικούς της Mazda ήταν υψηλές. "Το εσωτερικό μπορεί να είναι ένα πολύ σκληρό περιβάλλον. Για παράδειγμα, οι υπεριώδεις ακτίνες που διεισδύουν στην καμπίνα μπορούν να υποβαθμίσουν την ποιότητα του φελλού με την πάροδο του χρόνου", εξηγεί ο Youichi Matsuda, Chief Designer για το MX-30. Και καθώς το μοντέλο είναι το πρώτο αυτοκίνητο μαζικής παραγωγής που διατίθεται στην Ευρώπη και χρησιμοποιεί φελλό, τα παραδείγματα ήταν σπάνια.

Στην Amorim Cork Composites, μια θυγατρική ενός από τους μεγαλύτερους παραγωγούς φελλού στον κόσμο, η ομάδα προϊόντων της Mazda βρήκε ένα συνεργάτη που θα μπορούσε να διασφαλίσει την ποιότητα και τη λειτουργικότητα του φελλού. Η θυγατρική βρίσκεται στην κοιλάδα Douro της Πορτογαλίας, η οποία είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, ο κατασκευαστής όχι μόνο παράγει υψηλής ποιότητας φελλό, αλλά δεσμεύεται επίσης για ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας. Εφαρμόζοντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, η εταιρεία έχει εφαρμόσει μια ολοκληρωμένη παραγωγική διαδικασία που επιτρέπει και προωθεί την επαναχρησιμοποίηση όλων των υποπροϊόντων που σχετίζονται με την επεξεργασία του φελλού. Έτσι, το 60% των ενεργειακών αναγκών της εταιρείας καλύπτεται με ενέργεια από βιομάζα που παράγεται από σκόνη φελλού, ένα παραπροϊόν της παραγωγικής διαδικασίας. Όπου είναι δυνατόν, ο φελλός ανακυκλώνεται ή επαναχρησιμοποιείται σε άλλες εφαρμογές- όπως αποδείχθηκε στη συνεργασία με τη Mazda.

Ο φελλός που χρησιμοποιείται στο MX-30 είναι κατασκευασμένος από υπολείμματα φελλού και πλεονάζοντα κομμάτια που συσσωρεύονται κατά τη παραγωγή πωμάτων για φιάλες. Αυτό σημαίνει ότι μόνο ο φελλός υψηλότερης ποιότητας που συλλέγεται από δέντρα ηλικίας τουλάχιστον 40 ετών βρίσκει τον δρόμο του για το εσωτερικό του αυτοκινήτου. Ο φελλός στη συνέχεια κοκκοποιείται και σχηματίζεται σε ένα μακρόστενο υλικό με τη βοήθεια διαφορετικών συνδετικών παραγόντων. Για την επίτευξη της απτικής, αισθητικής και χαρακτηριστικών απόδοσης που εμφανίζονται στο MX-30, ο σύνθετος φελλός περνάει από μια περίτεχνη διαδικασία διύλισης. Για παράδειγμα, χρησιμοποιείται ειδική επίστρωση και υλικό βάσης για την εξασφάλιση ιδιαίτερης αντοχής και αντίστασης στις ακτίνες UV.

Μαζί, οι δύο εταιρείες κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα σύνθετο φελλό που είναι κατάλληλος για τις υψηλές απαιτήσεις που έχει η καμπίνα του αυτοκινήτου, αξιοποιώντας στο έπακρο τα εξαιρετικά χαρακτηριστικά που έρχονται φυσικά με αυτό το θαυμαστό υλικό. Αυτό μπορεί να είναι μόνο η αρχή: "Ο φελλός έχει πολλές δυνατότητες για την αυτοκινητοβιομηχανία", λέει η Sandra Höner zu Bentrup, Senior Colour and Material Designer του Ευρωπαϊκού κέντρου Ερευνών της Mazda. "Απλώς είναι μία πρώτη εφαρμογή του τι θα μπορούσαμε να κάνουμε με αυτό το υλικό". Θα μπορούσαμε λοιπόν να δούμε το φελλό σε περισσότερα επερχόμενα μοντέλα της Mazda; Το μέλλον μας επιφυλάσσει εκπλήξεις!

Τα φυσικά χαρακτηριστικά του φελλού τον καθιστούν ως ένα εξαιρετικό υλικό για πολλές διαφορετικές εφαρμογές. Γνωρίζατε ότι ο φελλός χρησιμοποιήθηκε στους παρακάτω τομείς;

• Μεταφορές: Ο φελλός χρησιμοποιείται ευρέως ως ελαφρύ και αποτελεσματικό μονωτικό υλικό στα τρένα, πλοία ή αεροδιαστημικές εφαρμογές. Ο φελλός μπορεί να βρεθεί σε οροφές, τοίχους, χωρίσματα ή δάπεδα.
• Αυτοκινητοβιομηχανία: Αν και ο φελλός εξακολουθεί να είναι ασυνήθιστος ως στοιχείο εσωτερικής διακόσμησης, χρησιμοποιείται συχνά σε δομικά στοιχεία (ηχομόνωση) ή για παρεμβύσματα (υδατοαπωθητικό)
• Δάπεδα: Ειδικά στη Γερμανία, ο φελλός είναι ένα δημοφιλές υλικό για δάπεδα στα σπίτια- ή για ηχομόνωση είτε για το ίδιο το πάτωμα.
• Μόδα: Από παπούτσια μέχρι και τσάντες, αξεσουάρ από φελλό μπορούν να βρεθούν σε ολόκληρο τον κόσμο της μόδας.