Ποια η διαφορά μεταξύ βενζίνης 95 και 100 οκτανίων - Οι τιμές στην Ελλάδα

Στις αντλίες των πρατηρίων καυσίμων, οι οδηγοί έρχονται συχνά αντιμέτωποι με διαφορετικούς τύπους βενζίνης. 95 οκτάνια, 98 οκτάνια ή 100 οκτάνια; Η απάντηση δεν είναι πάντα προφανής. Και δεν είναι μόνο στην τιμή η διαφορά. Το κόστος είναι μεγαλύτερο, αλλά τι σημαίνει πρακτικά αυτή η διαφορά στην καθημερινή χρήση και την απόδοση του οχήματος; Είναι η βενζίνη 100 οκτανίων μια «πολυτέλεια» ή μπορεί υπό συνθήκες να αποδειχθεί ωφέλιμη επιλογή; Η απάντηση εξαρτάται από το είδος του κινητήρα, τις οδηγικές συνθήκες και τις ανάγκες του οδηγού.

Τι είναι τα οκτάνια;

Ο αριθμός οκτανίων σε ένα καύσιμο υποδηλώνει την αντίστασή του στην πρόωρη ανάφλεξη μέσα στον κινητήρα. Με απλά λόγια, όσο υψηλότερος είναι ο αριθμός οκτανίων, τόσο περισσότερο καθυστερεί η ανάφλεξη του μείγματος αέρα-καυσίμου, γεγονός που επιτρέπει στον κινητήρα να λειτουργεί με μεγαλύτερη συμπίεση και αποδοτικότητα χωρίς τον κίνδυνο να εμφανιστούν «πειράκια» (γνωστό και ως knocking). Η βενζίνη 95 οκτανίων, φτάνει και περισσεύει για τις ανάγκες των περισσότερων αυτοκινήτων και αποτελεί τη βασική επιλογή για την πλειονότητα των σύγχρονων μοντέλων με συμβατικούς ατμοσφαιρικούς ή ήπιους υπερτροφοδοτούμενους κινητήρες. Η βενζίνη 100 οκτανίων, αντίθετα, προορίζεται κυρίως για κινητήρες υψηλής απόδοσης, συνήθως turbo ή με σπορ καταβολές που πρόκειται να δεχτούν πιέσεις υψηλότερες από τις φυσιολογικές και εστιάζουν κυρίως στην απόδοση.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;

Η χρήση βενζίνης 100 οκτανίων σε έναν συμβατικό κινητήρα που δεν την απαιτεί δεν προκαλεί βλάβες, αλλά ούτε προσφέρει ιδιαίτερα οφέλη. Οι κινητήρες είναι ρυθμισμένοι από το εργοστάσιο να αποδίδουν ιδανικά με συγκεκριμένο τύπο καυσίμου. Αν αυτός είναι 95 οκτανίων, η χρήση 100 δεν θα μεταφραστεί σε καλύτερες επιδόσεις ή χαμηλότερη κατανάλωση, αφού ο εγκέφαλος του αυτοκινήτου δεν είναι προγραμματισμένος να εκμεταλλευτεί την αυξημένη αντίσταση στην προανάφλεξη. Αντίθετα, σε αυτοκίνητα που απαιτούν ή συστήνουν 100 οκτάνια, όπως πολλά μοντέλα υψηλών επιδόσεων, GTI ή και μερικά σύγχρονα plug-in hybrid με εξελιγμένα τούρμπο μοτέρ, η χρήση 95 οκτανίων μπορεί να οδηγήσει σε μείωση απόδοσης, αύξηση της κατανάλωσης και, σε ακραίες περιπτώσεις, ακόμα και σε φθορά του κινητήρα.

Η τεχνολογία πίσω από τις διαφορές

Η διαφορά μεταξύ των δύο τύπων καυσίμου δεν έγκειται μόνο στον αριθμό οκτανίων αλλά και στη σύνθεσή τους. Η 100άρα βενζίνη περιέχει πρόσθετα που βοηθούν στη διατήρηση καθαρών μπεκ και βαλβίδων, συμβάλλοντας στη μακροχρόνια απόδοση του κινητήρα. Σε μερικά αυτοκίνητα, μάλιστα, έχει διαπιστωθεί ότι η συνεχής χρήση 100 οκτανίων μπορεί να συντελέσει στη βελτίωση της καύσης και άρα στην πιο ομαλή λειτουργία. Αξίζει να σημειωθεί πως ορισμένα συστήματα διαχείρισης κινητήρα (ECU) είναι σε θέση να διαβάζουν τον αριθμό οκτανίων του καυσίμου και να προσαρμόζουν τις ρυθμίσεις λειτουργίας ανάλογα, κάτι που ισχύει κυρίως σε νεότερα ή σπορ αυτοκίνητα.

Δείτε ακόμη: Η παγίδα στο βενζινάδικο - Προσοχή στους ελέγχους για λάδια-νερά! 

Η οικονομική διάσταση

Η διαφορά στην τιμή ανά λίτρο είναι συχνά από 30 έως και 50 λεπτά το λίτρο, υπέρ της 95άρας βενζίνης. Αυτό σημαίνει ότι για έναν μέσο ανεφοδιασμό 40-50 λίτρων, η επιβάρυνση μπορεί να φτάσει τα 15-20 ευρώ. Αν ο κινητήρας δεν αξιοποιεί τις επιπλέον δυνατότητες του ακριβότερου καυσίμου, η συγκεκριμένη δαπάνη δεν δικαιολογείται. Από την άλλη, για οχήματα υψηλών επιδόσεων που απαιτούν 100 οκτάνια, η χρήση φθηνότερου καυσίμου μπορεί να αποβεί τελικά ακριβότερη, μέσω αυξημένης κατανάλωσης ή ακόμη και φθορών.

Τι πρέπει να επιλέξει ο οδηγός;

Ο χρυσός κανόνας είναι απλός: να ακολουθείτε τις οδηγίες του κατασκευαστή. Το εγχειρίδιο του οχήματος αναφέρει με σαφήνεια ποιο είδος καυσίμου είναι απαραίτητο και ποιο «επιτρεπτό». Αν αναφέρεται πως «συνιστάται η χρήση 98 ή 100 οκτανίων», τότε η 100άρα μπορεί να αποδώσει οφέλη. Αν όμως ορίζεται ρητά ως «απαιτούμενη», τότε οποιαδήποτε άλλη επιλογή είναι ρίσκο. Για τους περισσότερους οδηγούς με καθημερινά αυτοκίνητα, η βενζίνη 95 οκτανίων είναι η πιο ορθολογική και ασφαλής επιλογή. Η 100άρα προορίζεται για ειδικές περιπτώσεις και εκεί πράγματι κάνει τη διαφορά.