Fiat 8V Zagato: Βήμα μετέωρο

Υπάρχουν αυτοκίνητα που γεννιούνται για να γράψουν ιστορία και αυτά είναι λίγα. Άλλα πάλι σχεδιάζονται για να περάσουν όλη τους τη ζωή στην αφάνεια και αυτά είναι τα περισσότερα. Όμως υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία, αυτά που ξεπερνούν τη προβληματική τους γέννηση και καταφέρνουν να παίξουν ρόλους πολύ πιο σημαντικούς, από αυτούς που θα πίστευε κανείς.

Βρισκόμαστε μετά τον δεύτερο μεγάλο πόλεμο, στην Ιταλία όπου η φτώχεια είναι στα όρια της πείνας, μετά τη καταστροφή. Είναι μια κατάσταση που βιώνει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Η μόνη της ελπίδα ήταν τελικά το σχέδιο Μάρσαλ που έριξε τρόφιμα και χρήματα, σώζοντας τελικά τη κατάσταση. Μέσα στο πλαίσιο αυτό και με τα χρήματα που έλαβε, η Fiat άρχισε την αναδόμησή της. Ο Vittorio Vallletta που ανέλαβε το έργο αυτό αποφάσισε ότι η εταιρεία χρειάζονταν μια νέα σειρά κινητήρων που θα κινούσε τα μικρά φορτηγά της και τα μεγάλα αυτοκίνητά της. Έδωσε λοιπόν παραγγελία για τη σχεδίαση ενός εξακύλινδρου εν σειρά κινητήρα στον Dante Giacosa, που όλοι τον ξέρουμε τόσο από τα 500 και 600, αλλά και από τη Cisitalia D46.

Ο Dante μπορεί να πήρε τη παραγγελία, αλλά η απόφαση αυτή απαιτούσε την επανασχεδίαση όλης της γραμμής παραγωγής και αυτό ήταν κάτι πολύ ακριβό για εκείνες τις ημέρες. Έτσι, αποφάσισε τη σχεδίαση ενός V8 κινητήρα που δεν ήταν τίποτα άλλο από δύο μπλοκ από Fiat 1100 ενωμένα σε ένα κοινό στρόφαλο (!), για να φτάσουν τα 1.996 κ.εκατ. Όμως το όλο σχέδιο μπήκε στο συρτάρι, αν και πήρε κωδικό παραγωγής σαν Tipo 106. Να αναφέρουμε το αυτονόητο, ότι ο κινητήρας ήταν τοποθετημένος εμπρός κατά τον διαμήκη άξονα μεταφέροντας τη κίνηση στους πίσω τροχούς ακολουθούμενος από κιβώτιο ταχυτήτων τεσσάρων σχέσεων.
Φτάνουμε λοιπόν στα 1950 για να πάρει και πάλι το πράσινο φως, αλλά αυτή τη φορά ο Giacosa ήταν πολύ απασχολημένος για να ασχοληθεί με ένα σπορ αυτοκίνητο, όπως ήταν αυτή τη φορά το project και έτσι το ανέθεσε στην Siata. Η παραγγελία ήταν απλή, ένα σπορ αυτοκίνητο που θα φορούσε τον V8 κινητήρα και θα είχε ανεξάρτητη ανάρτηση σε όλους τους τροχούς, αν και τα φρένα δεν ήταν τίποτα περισσότερο από τέσσερα ταμπούρα. Εδώ, για χάρη της ιστορίας να αναφέρουμε ότι έμελε να ήταν το πρώτο αυτοκίνητο της Fiat με ανεξάρτητη ανάρτηση σε όλους τους τροχούς και να σας θυμίσουμε ότι εκείνες τις ημέρες δεν κυκλοφορούσαν πολλά αυτοκίνητα με τέτοια διάταξη. Μάλιστα για να μην σχεδιάσουν από την αρχή ανάρτηση χρησιμοποίησαν πίσω την εμπρός ανάρτηση από το 1100! Αποτελούνταν έτσι από διπλά ψαλίδια γύρω-γύρω με κυλινδρικά ελατήρια. Τόσο απλά! Την σχεδίαση ανέλαβε ο Luigi Rapi και τελικά το αυτοκίνητο παρουσιάστηκε στην Έκθεση της Γενεύης του 1952. Ήταν ένα εντυπωσιακό αυτοκίνητο για Fiat η οποία πλέον έδειχνε να μεγαλοπιάνεται χωρίς φόβο και πάθος. Όμως υπήρχε πρόβλημα με το όνομα του που ήταν «V8» και το οποίο ανήκε στην Ford η οποία και διαμαρτυρήθηκε. Οι Ιταλοί έξυσαν το κεφάλι τους και κατέβασαν την τρομερή ιδέα, το αυτοκίνητο να ονομαστεί «8V»!
Παρά την καλή του εμφάνιση το κοινό δεν το αποδέχτηκε με ανοιχτές αγκάλες, οι πωλήσεις του σέρνονταν και αυτό μάλλον θα οφειλόταν στην ταπεινή του καταγωγή. Έτσι η κατασκευή του μεταφέρθηκε στο τμήμα «περιορισμένης παραγωγής» στο Lingotto. Την κατάσταση δεν βοήθησαν και οι αγωνιστικές του επιτυχίες που ήταν πολύ περιορισμένες, καθώς το μεταλλικό του σώμα ήταν βαρύ και δεν μπορούσε να τα βάλει με τον πιο ελαφρύ ανταγωνισμό. Του έγιναν αλλαγές με αναβαθμισμένο κινητήρα που σε πρώτη φάση απέδιδε 10 ίππους ακόμα, ενώ στη συνέχεια απέκτησε και ακόμα 12 για να φτάσει τους 127 τελικά. Φυσικά οι ίπποι βοήθησαν, αλλά δεν έριξαν τα κιλά και έτσι η Fiat τελικά αναγκάστηκε να ακολουθήσει και αυτή το δρόμο του glassfibre, παρουσιάζοντας τελικά ένα ελαφρωμένο αυτοκίνητο στην Έκθεση του Τορίνο το 1954. Και πάλι όμως με μια αψυχολόγητη κίνηση η Fiat αποφάσισε να σταματήσει τη παραγωγή και έτσι το αυτοκίνητο έμεινε πρωτότυπο. Οι φήμες λένε ότι η κατασκευή του δεν ήταν καλή και η σύνθετη υπερκατασκευή έσπαγε.
Η μοίρα του αυτοκινήτου όμως δεν έληξε εδώ, παρά το γεγονός ότι μόλις 34 αντίγραφα είχαν τελικά κατασκευαστεί. Και αυτό γιατί στη Fiat είχαν απομείνει ουκ εστί αριθμός κινητήρων και πλαισίων!  Η Fiat έκανε το μόνο που μπορούσε να κάνει: τα πούλησε στους διάφορους καροσερίστες, όπως οι Zagato, Ghia και Vignale. Ο Zagato μπήκε στον κόπο να σχεδιάσει από την αρχή το αυτοκίνητο, μόνο που από εδώ και εμπρός τα πράγματα μπερδεύονται καθώς ούτε ξέρουμε τον αριθμό των αυτοκινήτων που κατασκευάστηκαν, αλλά και όσα τελικά έφτασαν σε πελάτες πολύ λίγο έμοιαζαν μεταξύ τους. Ένα πάντως από τα πιο όμορφα ήταν αυτό του Giuseppe Malinverni από το Τορίνο, όχι μόνο γιατί ήταν κατασκευασμένο από αλουμίνιο (ήταν 80 κιλά ελαφρύτερο), αλλά και γιατί διέθετε την πολύ ξεχωριστή και χαρακτηριστική «double-bubble» οροφή, μαζί με πιο γρήγορο κινητήρα. Το αυτοκίνητο τελικά αγοράστηκε από τον Ισπανό Sala Soler που αποφάσισε να συμμετάσχει σε αγώνες και έτσι επέστρεψε και πάλι στη Fiat για τα περεταίρω! Αυτή τη φορά χρησιμοποιήθηκε αλουμίνιο και για τον κινητήρα που απέκτησε κυλινδροκεφαλές από το ελαφρό αυτό υλικό, καθώς και φρένα, με το βάρος του τώρα να μειώνεται στα 917 κιλά. Ήταν ένα όμορφο αυτοκίνητο, ήταν μια καλή προσπάθεια, αλλά η Fiat ποτέ δεν πίστεψε στις δυνατότητές της να αλλάξει κατηγορία! Ήταν ένα βήμα πολύ φιλόδοξο, που έμεινε μετέωρο.